Với nhiều năm kinh nghiệm hiểu về công nghệ lạnh lâu năm tại Fuji Ice, chúng tôi đã chứng kiến không ít trường hợp đàn vật nuôi hàng nghìn con vẫn mắc bệnh dù đã được tiêm phòng đầy đủ. Nguyên nhân đau lòng nhất thường không nằm ở chất lượng thuốc ban đầu, mà nằm ở khâu bảo quản vacxin thú y sai cách trong quá trình vận chuyển và lưu trữ.
Vacxin là chế phẩm sinh học cực kỳ nhạy cảm. Chỉ một chút sai lệch về nhiệt độ hay tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng, công sức và tiền bạc của bà con chăn nuôi có thể “đổ sông đổ biển”. Bài viết này sẽ chia sẻ kinh nghiệm thực chiến về quy trình bảo quản vacxin, đảm bảo hiệu lực kháng thể tốt nhất cho vật nuôi.
1. Tại sao bảo quản vacxin thú y đúng cách là yếu tố sống còn?
Vacxin (vaccine) thực chất là các mầm bệnh đã bị làm yếu đi hoặc giết chết (vô hoạt), hoặc các chế phẩm sinh học giúp cơ thể vật nuôi tạo ra miễn dịch. Dù là loại nào, chúng đều là các protein sinh học dễ bị biến tính.
Nếu không tuân thủ nghiêm ngặt quy trình bảo quản vacxin thú y, hai hậu quả nghiêm trọng sẽ xảy ra:
-
Mất hiệu lực: Vacxin không còn khả năng kích thích sinh kháng thể. Tiêm cũng như không.
-
Gây phản ứng phụ: Vacxin bị hỏng có thể gây sốc phản vệ, sưng tấy hoặc thậm chí tử vong cho vật nuôi ngay sau khi tiêm.
Đây là lý do tại sao chuỗi cung ứng lạnh (Cold Chain) đóng vai trò then chốt trong ngành thú y, cũng quan trọng như trong y tế nhân sự.
2. Nguyên tắc vàng về nhiệt độ trong bảo quản vacxin
Khác với nhiệt độ bảo quản thực phẩm có thể linh động đôi chút, nhiệt độ dành cho vacxin đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối. Dựa trên kinh nghiệm cung cấp giải pháp lạnh của Fuji Ice, tôi chia vacxin thành các nhóm nhiệt độ sau:
Nhiệt độ tiêu chuẩn (2°C – 8°C)
Đa số các loại vacxin (như vacxin vô hoạt, một số vacxin nhược độc đông khô) yêu cầu được lưu trữ ở ngăn mát tủ lạnh, nhiệt độ dao động từ 2°C đến 8°C.
-
Lưu ý: Tuyệt đối không để vacxin vô hoạt bị đông đá. Nếu đông đá, cấu trúc vacxin sẽ bị phá vỡ và hỏng ngay lập tức.
Nhiệt độ âm sâu (Dưới -15°C)
Một số loại vacxin sống đặc biệt (thường dùng cho gia cầm hoặc vacxin vector) cần bảo quản đông lạnh. Tuy nhiên, nhóm này ít phổ biến hơn trong các nông hộ nhỏ lẻ.
Để nắm rõ chi tiết về từng loại, bạn nên tham khảo thêm bài viết chuyên sâu về nhiệt độ bảo quản vacxin mà tôi đã phân tích kỹ lưỡng.
3. Quy trình bảo quản vacxin thú y khi vận chuyển (Cold Chain Logistics)
Đây là khâu dễ xảy ra sự cố nhất. Việc vận chuyển vacxin từ đại lý về trang trại dưới trời nắng nóng mà không có thiết bị chuyên dụng là sai lầm phổ biến.
Tại Fuji Ice, chúng tôi khuyến cáo quy trình đóng gói vận chuyển như sau:
Sử dụng thùng xốp hoặc thùng giữ nhiệt chuyên dụng
Thùng chứa phải có độ dày đủ để cách nhiệt (tối thiểu 3-5cm). Không dùng túi nilon mỏng manh để treo xe máy.
Sử dụng đá gel giữ lạnh (Gel Ice Pack)
Thay vì dùng đá nước (đá viên) tan chảy nhanh và gây ướt nhãn thuốc, hãy sử dụng đá gel giữ lạnh.
-
Ưu điểm: Đá gel giữ lạnh lâu hơn đá nước gấp nhiều lần, không chảy nước, duy trì nhiệt độ ổn định trong thùng xốp.
-
Cách dùng: Cấp đông đá gel hoàn toàn trước khi sử dụng. Xếp đá gel xung quanh và dưới đáy thùng, đặt vacxin ở giữa (có lót giấy báo hoặc bìa carton để tránh vacxin tiếp xúc trực tiếp với đá gây đông đá cục bộ).
Nếu bạn vận chuyển số lượng ít hoặc quãng đường ngắn, các loại túi giữ lạnh chất lượng cao có lớp cách nhiệt dày cũng là một giải pháp cơ động và hiệu quả.
4. Hướng dẫn lưu trữ vacxin tại trại chăn nuôi và tủ lạnh
Khi vacxin đã về đến trại, việc sắp xếp trong tủ lạnh cũng cần tuân thủ công nghệ bảo quản thực phẩm và dược phẩm tiên tiến:
-
Vị trí đặt: Đặt vacxin ở ngăn giữa của tủ lạnh. Không đặt ở cánh cửa (nhiệt độ dao động nhiều) và không đặt sát dàn lạnh (dễ bị đông đá).
-
Kiểm tra nhiệt độ: Nên có một nhiệt kế chuyên dụng đặt trong tủ để theo dõi hàng ngày.
-
Dự phòng sự cố: Luôn trữ sẵn đá gel trong ngăn đá. Khi mất điện, hãy chuyển ngay đá gel xuống ngăn mát để duy trì nhiệt độ lạnh cho vacxin thêm nhiều giờ đồng hồ. Đây là phương pháp bảo quản lạnh thụ động cực kỳ hiệu quả.
Mẹo nhỏ: Tương tự như quy tắc nhiệt độ bảo quản lưu mẫu thức ăn trong bếp ăn công nghiệp, việc ghi chép nhật ký nhiệt độ tủ vacxin sáng/chiều là bắt buộc đối với các trang trại đạt chuẩn VietGAP.
5. Những sai lầm thường gặp và câu hỏi liên quan
Trong quá trình tư vấn cho khách hàng, tôi nhận được rất nhiều thắc mắc. Dưới đây là giải đáp cho những vấn đề thường gặp:
Vacxin đã pha dùng không hết có để lại được không?
Tuyệt đối không. Vacxin đã pha hoặc đã mở nắp nên sử dụng hết trong vòng 2-4 giờ. Sau thời gian này, vacxin mất hiệu lực và nguy cơ nhiễm khuẩn cao. Điều này cũng khắt khe như việc thịt để tủ đá được bao lâu thì an toàn, nhưng với vacxin, thời gian tính bằng giờ chứ không phải bằng tháng.
Làm sao biết vacxin đã bị hỏng?
Quan sát cảm quan: Nếu vacxin bị đổi màu, vón cục, có cặn không tan sau khi lắc kỹ, hoặc lọ vắc xin bị nứt vỡ, hãy loại bỏ ngay. Đừng tiếc rẻ mà gây hại cho cả đàn vật nuôi.
Vai trò của Silica Gel trong bảo quản thú y là gì?
Ngoài nhiệt độ, độ ẩm cũng là kẻ thù của thuốc thú y dạng bột hoặc dụng cụ y tế. Bạn nên sử dụng silica gel để hút ẩm trong tủ thuốc. Nhiều người lo lắng gói hút ẩm có độc không, thực tế Silica gel trơ về mặt hóa học và an toàn nếu sử dụng đúng cách (không ăn nuốt). Tìm hiểu kỹ hơn về gói hút ẩm silica gel để bảo vệ tủ thuốc của bạn luôn khô ráo.
6. Mở rộng kiến thức: Sự tương đồng trong bảo quản
Nguyên lý bảo quản vacxin có nhiều điểm tương đồng với bảo quản thực phẩm chất lượng cao. Ví dụ, để giữ thực phẩm tươi lâu, người ta dùng các chất bảo quản thực phẩm hoặc các phụ gia an toàn như chat bao quan e202. Tuy nhiên, với vacxin, “chất bảo quản” duy nhất và an toàn nhất chính là Nhiệt độ ổn định.
Ngoài ra, trong y tế, công nghệ lạnh còn ứng dụng vào các sản phẩm như túi chườm lạnh để giảm đau, hạ sốt, cho thấy tầm quan trọng của việc kiểm soát nhiệt độ trong chăm sóc sức khỏe con người và vật nuôi.
Nếu bạn quan tâm đến việc bảo quản thực phẩm cho gia đình hoặc bếp ăn trại, có thể tham khảo thêm về cách bảo quản thịt, bảo quản thực phẩm hay tìm hiểu xem phương pháp bảo quản thịt nào thường được sử dụng để áp dụng hiệu quả nhất.
Lời kết
Việc bảo quản vacxin thú y đòi hỏi sự tỉ mỉ và tuân thủ quy trình nghiêm ngặt. Đầu tư vào các thiết bị bảo quản như tủ lạnh chuyên dụng, đá gel, thùng xốp chất lượng cao là khoản đầu tư thông minh để bảo vệ tài sản lớn nhất của người chăn nuôi.
Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp đá gel, túi giữ lạnh hay tư vấn về giải pháp đóng gói vacxin đi xa an toàn, hãy liên hệ ngay với Fuji Ice.
Thông tin liên hệ:
-
CÔNG TY TNHH KỸ NGHỆ LẠNH SÀI GÒN (Fuji Ice)
-
Địa chỉ: Lô 12A, KCN Hiệp Phước, Xã Hiệp Phước, Huyện Nhà Bè, Tp. HCM
-
Hotline: 0968191568
-
Website: https://fujiice.vn/
Chúng tôi cam kết mang đến những giải pháp kiểm soát nhiệt độ thụ động tốt nhất Việt Nam, giúp bạn an tâm tuyệt đối trên mọi cung đường vận chuyển.
